Zaman Damgası Nedir?

Zaman damgası, bahse konu olan elektronik verinin işlem gördüğü zamanın kesin olarak elektronik sertifika sağlayıcı kuruluş tarafından kayıt altına alınmasıdır. Bu işlemler elektronik verinin üretimi, gönderimi, değiştirilmesi, alınması gibi süreçleri içerir. Sertifika sağlayıcı kuruluş bu hizmet karşılığında talep edilen bilgileri sağlamakla yükümlüdür.

5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nda yükümlülükler ve işleyiş net bir şekilde belirtilmiştir. Kanunda geçen tanımı şu şekildedir: “Bir elektronik verinin, üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı ve / veya kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla, elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imzayla doğrulanan kaydına verilen addır.”

Zaman damgası nedir sorusunun cevabı teknik anlamda yukarıda anlatıldığı gibidir. Basite indirgemek gerekirse, belli ticari faaliyetler ya da kamu yazışmalarında zaman konusunda delil niteliğinde belgeye ihtiyaç duyulabilir. Bu belge yazılı olabileceği gibi dijital de olabilir. Bu tür anlaşmazlıklarda sertifika sağlayıcı kuruluşlardan talep edilecek olan zaman damgası ile gereken delil sağlanabilir.

Bir diğer kullanım yeri de aynı ip adresini kullanan çalışanların bulunduğu kurumlar ve şirketlerdir. Aynı ip adresinden yapılan işlemlerde kişinin belirlenmesi için de bu yöntem kullanılır. Kurumsal yapılarda çalışan sayısı fazla olduğu için bunu belirlemenin en iyi yöntemi budur. Yapılan yanlış ya da hileli işlemlerde işlemi yapan kişinin kanıt dahilinde tespit edilmesi büyük önem taşır.

Toplu internet kullanımının olduğu yerler için de aynı durum geçerlidir. Toplu internet sağlayıcıları bu sayede kullanıcılar tarafından yapılan yasadışı işlemlerden sorumlu tutulmamakta, yapılan işlemlerin kayıtları zaman damgası sayesinde tutulmaktadır. 5651 sayılı Kanun uyarınca toplu internet sağlayıcı kuruluşların bu hizmeti edinmeleri zorunlu tutulmuştur. Kanun düzenlemesinden önce bu sağlayıcılar kullanıcıların yaptığı işlemlerden sorumlu tutulmakta ve ceza almaktaydılar. Bu düzenleme ile hem suçun önlenmesi, hem de suçlunun bulunması konusuna açıklık getirilmiştir.

Bunun dışında e-defter, e-fatura, e-devlet uygulamaları, e-arşiv, kayıtlı elektronik posta adresi, belge yönetim sistemi gibi uygulamalarla kullanımı mevcuttur. Bu uygulamaların içeriğinde sunulan belge ve bilginin de korunmasına yönelik avantaj sağlamaktadır.

Zaman Damgası Nasıl Çalışır?

Zaman damgası elektronik altyapıya sahip bir çalışma prensibi içerir. Delil niteliğindeki tüm veriler sunuculara kaydedilir ve işlemler bu sunucular üzerinde gerçekleşir. İşlem yaptığınız esnada belirttiğimiz sunucular belgenin bütünlüğünü ve kesin zamanını açık anahtar teknolojisi kullanarak kayıt altına alır. Bu kayıt oluşturulmuş olan bilgilerin varlığını ispatlar ve ayrıca delil niteliği taşır. Bu işlem bir e-posta, sözleşme, ihtar, ihbarname, başvuru, para transferi veya yasalarca belirtilmiş herhangi belgeyi içerebilir.

Çalışma prensibine bakıldığında fikri mülkiyet haklarının ispatı ve kayıt altına alınmasında da zaman damgasının kullanımına ait örnekler bulunmaktadır. Bilimsel araştırmalar, müzik eserleri, yazılımlar, kod parçacıkları, teknik çizimler, sanat eserleri gibi fikri mülkiyet kapsamına girebilecek her eser için kanıt sağlanabilir. Bu da özellikle eserlerin 3.şahıslara iletiminde ve sunumunda güvenlik sorununu ortadan kaldırır. Ayrıca sık rastlanan intihal(aşırma) olaylarının da bu şekilde önüne geçilebilmektedir.

Zaman Damgasının Avantajları Nelerdir?

• Zamandan büyük ölçüde tasarruf sağlar. Birçok belgenin veya basılı materyalin onaylanması noter kanalıyla gerçekleştirildiğinde bir hayli zaman alır. Zaman damgası ile saniyeler içinde işleminizi gerçekleştirebilirsiniz.
• Noter işlemleri için ekstra zaman ve efor ihtiyacına gerek kalmaz. Yapacağınız işlemleri efor sarf etmeden günün herhangi bir anında kolaylıkla yapabilirsiniz.
• Damgalama işleminin ardından kayıtlar bilgisayarınızda tutulur. Başka bir kayıt veya arşivleme yapmanıza gerek olmaz.
• Noter kanalıyla yapılan onay işlemleri yüksek maddi külfettir. Çok sayıda belgenin onayı sayfa bazında fiyatlandırıldığı için maliyetli olacaktır. Damgalama işleminde ise her evrağın onayı için 1 kontör harcanır. Bu sayede maddi olarak da tasarruf sağlarsınız.
• Gizli kalmasını istediğiniz belgelerin noter kanalıyla onayında 3.kişilerle muhakkak temas kurulur. Eseriniz onaylayan ve saklama işlemini gerçekleştiren kişiler tarafından görülebilir. Zaman damgası işleminde ise belgeniz veya kopyası herhangi bir şekilde alınmaz. 3.şahısların görmesi gibi bir durum söz konusu değildir.
• Evrak dışında onaylanması gereken farklı formattaki eserlerin taşınması ve sunumu problem yaratabilmektedir. Ses dosyaları, video dosyaları, teknik ve mimari çizimler gibi eserler bu kapsamdadır. Damgalama işlemini kendiniz yaptığınızda bu problemlerin hiçbiri yaşanmaz. Boyut ve formatı ne olursa olsun her türlü dosya üzerinde işlem yapabilirsiniz.
• Onaylanmış evrak ve eserlerin arşivlenmesi, saklanması zorluk yaratabilmektedir. Taşınması, arşivlenmesi gibi durumlar maddi ve manevi sıkıntıları beraberinde getirir. Ancak damgalama işleminde onaylanmış belgelerinizi, eserlerinizi bilgisayarınızda saklayabilir, taşınabilir medyalarla taşıyabilirsiniz.

Zaman Damgası ile Hangi Eserler Onaylanabilir?

Zaman damgası kullanarak aşağıda maddelenmiş tüm eserlerde onay işlemi gerçekleştirebilirsiniz.

• Şarkı sözü, beste, film müzikleri, dizi müzikleri gibi müzikal eserler,
• Şiir, kitap gibi edebi ve bilimsel literatürde sunulan yazılı eserler,
• Web siteleri ve web sitelerine ait erişim kayıtları(loglar), bloglar, veritabanları, kodlar,
• Tüm yazılımlara ait kodlar ve yazılımların bütünü,
• Görsel medyalara ait senaryolar, transkriptler, tiyatro eserleri,
• Akademik çeviriler, makaleler, tez dosyaları. Ayrıca bilimsel olarak yapılan çalışmalarda elde edilen tezler, icatlar ve çalışmalar da bu kapsamda yer almaktadır.
• Çizim olarak ele alınan teknik çizimler, moda çizimleri, mimari ve mühendislik çizimler, grafik tasarımlar, karikatürler,
• Fotoğraflar, slaytlar gibi görsel malzemeler,
• Plan, proje, harita, kroki gibi coğrafik belgeler,

Zaman Damgası Nasıl Alınır?

Bireysel olarak zaman damgası satın alma işlemlerinde sitemizde bulunan formu doldurarak belgeye gerek kalmadan sipariş oluşturabilirsiniz. Ödemeyi yapmanızın ardından siparişiniz işleme alınacaktır. Siparişinizle ilgili detaylar e-posta aracılığıyla iletilecektir.

Zaman damgası nedir konusunda da belirtildiği gibi damgalama işlemi kontör bazlı olarak kullanılır. Kontörünüz tükendiğinde tekrar satın alabilirsiniz. Tekrar başvuru veya başka bir işlem yapmanıza gerek olmaz. Sitemiz üzerinden satın almış olduğunuz hizmete ait kontör yüklemesi yapabilirsiniz.